Waarom moet in België alles zo moeilijk gaan? Waarom is er geen strak beleid met één regering, één parlement, enz...

Antwoord

Beste Ken,

België heeft het lang geprobeerd om als een eenheidsstaat, met 1 parlement, 1 regering,... te werken en dat lukte ook een hele tijd aardig. Het feit dat de Vlaamse leidende klasse (de Vlamingen die de fabrieken bezaten, de adel,...) Frans sprak en dus, samen met de Franstaligen in andere landsgedeelten, het nationaal bestuur ook Franstalig organiseerden zorgde er voor dat zij die geen Frans konden spreken, uitgesloten waren van allerlei functies in de ambtenarij, het onderwijs,... De eentalig Nederlandstaligen hadden dus minder kansen, voornamelijk dankzij hun eigen bourgeoisie, die liever Frans sprak. Daar ligt de basis van de Vlaamse verzuchtingen: hun taal moest erkend worden om zo van diensten, onderwijs,... in eigen taal te kunnen genieten en op te kunnen klimmen op de sociale ladder. Dit leidde tot de gelijkheidswet in 1898.

Het bleek echter ook dat er grote verschillen waren in opvattingen en problemen tussen de verschillende delen van het land. Waar Wallonië lange tijd economisch hoge toppen scheerde (door de mijnen, staalindustrie,...) was Vlaanderen arm en moesten er velen in Wallonië gaan werken (vandaar de vele Vlaamse namen in Wallonië, zoals Onkelinx, Van Cauwelaert,...). Later keerde het tij en was/is Vlaanderen economisch veel sterker dan Wallonië. De beide landsdelen kwamen ook tegenover elkaar te staan in de koningskwestie (in Vlaanderen wilde men Leopold III terug, in Wallonië niet), Leuven Vlaams,...

In Vlaanderen bestond daardoor de eis om omtrent cultuur en taal alleen beslissingen te kunnen nemen. Op basis van die eis ontstonden de Gemeenschappen (de Vlaamse, Franstalige en Duitstalige Gemeenschap), die op die terreinen beslissingen kunnen nemen.

De Walen wilden echter hun economie uit het slop halen en ze vonden dat dat niet kon op het Belgische niveau, omdat daar de Vlamingen in de meerderheid zijn en dus beslissingen zouden nemen die vooral in het voordeel van Vlaanderen uitdraaien. Om die economische autonomie tot stand te kunnen brengen kwamen er de Gewesten (het Vlaamse, Brussels Hoofdstedelijke en Waalse Gewest).

De moeilijke structuur die we vandaag kennen is dus het gevolg van een historisch proces, waarbij men in de verschillende landsdelen om verschillende redenen autonomie wou krijgen. In Vlaanderen is de structuur al wat vereenvoudigd, door een fusie van de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest. Momenteel wordt er ook nagedacht over nauwere samenwerking tussen de Franse Gemeenschap en het Waalse en Brusselse Gewest, om tot eenvoudiger structuren te komen (zo is bvb. Rudy Demotte nu minister-president van zowel de Franse Gemeenschapsregering als van de Waalse Gewestregering).

Zonder die ingewikkelde structuren had het land waarschijnlijk niet meer bestaan. De huidige structuren moeten het mogelijk maken, indien de politici de wil en bekwaamheid hebben om met die regels om te gaan, om op bepaalde domeinen samen te werken en een zelfde systeem uit te werken (dat wat federaal gebeurt). Op andere domeinen vond men het beter dat ieder zijn eigen boontjes dopt, omdat de verschillen in problemen of voorgestelde oplossingen te groot zijn om tot een gezamenlijke oplossing te komen.