Is dit een snipper van een stenen mes?

Jelle, 35 jaar
17 juli 2025

Mijn dochter vond deze vlijmscherpe snipper op het strand in Knokke. Is dit een brokstuk van een prehistorisch snijgereedschap?

Antwoord

Beste Jelle,

Je dochter heeft oog voor vuursteen (silex), dat staat alvast buiten kijf. Jammer genoeg is het in dit geval geen ‘snipper’ (hoewel men eerder ‘scherf’ zou zeggen) van een prehistorisch mes, of ander werktuig. Zoals ik al zei is het wel een stukje silex, maar de algemene vorm en zeker de toestand van de scherpe randjes verraden me dat het een scherf is die eerdere recentelijk van een groter stuk silex is losgekomen. Het is namelijk zo dat silex wel hard is (even hard als glas ongeveer) maar zeker na een paar tienduizend jaar op het strand te liggen, veel meer afgerond zou zijn. Het zou dus minder scherp zijn.

Je moet je voorstellen dat een stukje ‘vers’ afgeslagen silex jaar in jaar uit tussen de zandkorrels heen en weer wordt bewogen door de golven. Het zand werkt als schuurpapier. Stilletjesaan gaan zo de scherpe randjes eraf. Misschien vond je dochter al wel eens een stukje afgerond glas op het strand? Zelfde verhaal, maar omdat glas ten vroegste een paar honderd, zeg nog maximum duizend, jaar geleden op het strand kan terechtgekomen zijn en al afgeschuurd is (ook wel ‘gerold’ genoemd), kan je je voorstellen dat jullie stukje silex nog maar ‘net’ daar terechtgekomen is. 

Het is inderdaad het materiaal waaruit in onze streken stenen werktuigen gemaakt werden, tot een 10.000-tal jaar geleden. Maar in dit geval dus niet oud genoeg om prehistorisch te zijn. Een echt prehistorisch scherp scherfje zou ergens terechtgekomen moeten zijn zonder te bewegen om 45.000 jaar later nog scherp te zijn, zoals ergens op de plaats waar het van de kern geslagen werd, weg van een rivier of zee.

Volgende keer meer geluk, blijven kijken en oprapen en afvragen hé. Wie weet ooit….

Mvg

Jeroen Venderickx

Reacties op dit antwoord

Er zijn nog geen reacties op deze vraag.

Enkel de vraagsteller en de wetenschapper kunnen reageren op een antwoord.

Beantwoord door

Technicus Jeroen Venderickx

Biologie, natuur- en milieueducatie

Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen
Vautierstraat 29 1000 Brussel
https://www.naturalsciences.be

Zoek andere vragen

© 2008-2025
Ik heb een vraag wordt gecoördineerd door Eos wetenschap. Voor vragen over het platform kan je terecht bij liam.verbinnen@eos.be