Hoe kan je vaste stoffen homogeniseren?

Antwoord

Wanneer in de apotheek twee vaste stoffen moeten gemengd worden, zal men steeds een aantal vaste mengregels hanteren. Het basisprincipe van de manier van mengen is als volgt: het poeder dat in de kleinste hoeveelheid aanwezig is, wordt steeds gemengd met eenzelfde hoeveelheid van het poeder dat in grotere mate aanwezig is (dikwijls is dat vulstof*). Het mengen zelf gebeurt in een mortier, met een stamper en een schrapertje. Deze instrumenten zorgen voor een optimale mengbeweging waarbij beide poeders tot een zelfde fijnheid worden vermalen.

Als dan de eerste twee hoeveelheden goed gemengd zijn, wordt opnieuw een gelijke hoeveelheid aan overblijvend poeder toegevoegd. Zo wordt er verder gewerkt tot alles gemengd is. Vervolgens kan het poeder verdeeld worden in verschillende gelulen, of kan het verder verwerkt worden in een suspensie of een zalf.

Uiteraard kan het mengproces beter gevolgd worden wanneer er een gekleurd poeder aanwezig is. In sommige bereidingen wordt bijvoorbeeld een kleine hoeveelheid karmijnrood toegevoegd. Dit gebeurt vooral wanneer in het mengsel een stof aanwezig is die potentiëel tot toxische effecten kan leiden wanneer ze verkeerd gedoseerd is.

Wanneer deze regels op een correcte manier gevolgd worden is er geen gevaar op over- of onderdosering. Daarnaast voert de apotheker na het afvullen van de gelules regelmatig een controle uit, om na te gaan of de hoeveelheid poeder in elke gelule niet te veel afwijkt van de theoretisch berekende hoeveelheid.

* Vulstof is meestal zelf een mengsel van verschillende hulpstoffen (bijv. lactose, zetmeel, magnesiumstearaat,...), en wordt gebruikt om het mengsel op een bepaald volume te brengen, zodat alle gelules volledig afgevuld worden. Daarbij hebben de verschillende stoffen die het bevat een aantal nuttige functies, zoals bijvoorbeeld het tegengaan van klontervorming.