Bij 'rivier' wordt de ie afgekort tot i, zoals bij de meeste lange klanken in open lettergrepen.
Bij 'gieter' echter staat de hele ie nog onaangetast, zoals bij veel tweetekenklanken.
Ik dacht dat dit te maken had met de klemtoon in het woord. Ligt de klemtoon op het stukje met de ie, dan schrijf je hem helemaal, ligt de klemtoon elders dan kort je de ie of tot i.
Maar bij liter gaat dat niet op. De klemtoon ligt op 'li-'.
Is er een duidelijke regel voor of het het willekeur?
Beste Stefan,
Het antwoord op je vraag vind je hier.
Bij de regels die bepalen of we ie dan wel i schrijven, speelt de klemtoon een belangrijke rol. We schrijven "gieter" omdat de ie in een beklemtoonde open lettergreep staat. We schrijven "rivier" omdat de i in een onbeklemtoonde open lettergreep staat. Op die regel zijn heel wat uitzonderingen te vinden bij woorden van vreemde herkomst. "Liter" is zo'n woord. En er zijn nog veel zulke woorden: "minirok", "citrusvrucht", "risico".
Wanneer een woord volgens de regels geschreven wordt en wanneer het tot de uitzonderingen behoort, valt niet te voorspellen. Met andere woorden: je kunt je afvragen of we voor de spelling van de i-klank in woorden van vreemde oorsprong wel van een regel kunnen spreken. Het is wellicht beter om te spreken van een zekere regelmaat met veel uitzonderingen.
Met vriendelijke groet,
Peter Debrabandere
Er zijn nog geen reacties op deze vraag.
Enkel de vraagsteller en de wetenschapper kunnen reageren op een antwoord.
Nederlands Specialismen: Nederlands (algemeen), Nederlands in Belgiƫ (Belgisch-Nederlands), Standaardnederlands, taalnormen, taalveranderingen, taalzorg, taaladvies