Geachte Lezer(es),
Rond 1960 werkte mijn vader in de kolenmijnen van Wallonië (Hensies - Pommeroeul). De grootste diepte was 1200m en 1300m. Daar was het al behoorlijk warm volgens hem. Hij heeft nooit een thermometer meegenomen.
Wat is de temperatuur op zo'n diepte?
Hoe vlug stijgt de temperatuur als men nog dieper graaft (Bijvb. tot op 3000m of 4000m?
Dank voor uw antwoord en gegroet.
De mijnen in de Borinage waren de diepste van België, met als
recordhouder de Charbonnages de Rieu du Coeur, met ontginning tot op
1358 m diepte en grootste diepte van de steengang ca 1450 m. Daar was
het 47°C warm en kregen de mijnwerkers zoutwater om de vochtverliezen
door transpiratie te compenseren. In de mijnen waar je vader werkte,
iets minder diep dus, was het nog altijd meer dan 40°C. Om de mijnen
leefbaar te houden moest er ijskoude lucht worden ingeblazen. Trouwens
niet zozeer de temperatuur, maar wel het mijngas was de grootste vijand
en in de Borinage waren grauwvuur (grisou)-ontploffingen legio.
Oppervlaktelucht moest dus de gasrijke atmosfeer door uitwasemingen van
methaangas uit de steenkool te verdunnen en te vervangen.
Maar waarom was het zo warm? Dat komt door de geothermische
gradiënt, de gemiddelde temperatuurstijging naarmate men dieper de
aardkorst binnendringt. Aan de aardoppervlakte krijgen we onze energie
en ook warmte van de zon, maar eenmaal enkele meters diep onder het
aardoppervlak is het effect van de zon al uitgewerkt. De aarde heeft een
eigen warmtebron, voornamelijk gevoed door warmte vrijkomend bij
radio-actieve desintegratie, omzetting van instabiele moederelementen in
stabiele dochterelementen. Daarnaast is er mogelijk nog een restant
warmte van de omgesmolten aarde van bij het ontstaan van de planeet, en
zeker wat wrijvingswarmte afkomstig van afduikende platen in de
platentektoniek. Maar op de eerste plaats radio-actieve desintegratie
die de aardkern warm en gesmeerd houdt en zodoende leidt tot
voortdurende vernieuwing van de aardoppervlakte.
Gemiddeld bedraagt de geothermische gradiënt zo 'n 3°C
temperatuurtoename per 100 m dieptetoename in het Steenkoolterrein.
Rekening houdend met een gemiddelde temperatuur aan de aardoppervlakte
van 10°C geeft dat 40°C op 1000 m diepte. Dergelijke typische waarden
worden bereikt in het Kempisch Steenkoolbekken, in Wallonië ligt die
waarde iets lager, maar nog altijd voldoende hoog om de 40°C te halen
onder in de mijn van je vader.
Er zijn nog geen reacties op deze vraag.
Enkel de vraagsteller en de wetenschapper kunnen reageren op een antwoord.
Geologie van België