Hebben astronauten te maken met relatieve tijd wanneer ze in de ruimte vertoeven?

Antwoord

Je hebt overal met relatieve tijd te maken, 'in de hemel, op de aarde en op alle plaatsen'.  Alleen zijn de effecten op sommige plaatsen wat groter dan elders.

In eerste instantie is er de relativiteit zoals die naar voren komt in de speciale relativiteitstheorie, waar vooral het effect van de snelheid op het tijdsbesef een rol speelt.  Die effecten zijn van de orde van (v/c)^2.  Typische snelheden in de ruimte zijn van de orden van 10 km/s, dus het gaat hem hier over effecten van de orde van een miljardste. 

Volgens de algemene relativiteitstheorie (waar men naast snelheden ook versnellingen in rekening brengt) heeft het iets geringere gravitatieveld, als gevolg van de grotere afstand tot het centrum van de aarde, ook een effect op de tijdsbeleving.  Dus ook daardoor is hun tijd iets anders dan de onze.

Hoe zetten we tegenwoordig onze klokken juist?  Via het GPS-systeem.  Welnu, de klokken van die satellieten zijn ook 'astronauten', en inderdaad moet voor de relativistische effecten gecorrigeerd worden om het GPS-systeem op een coherente manier te doen werken.

Ik weet niet welke tijdsstandaard de astronauten gebruiken.  Misschien is het voor de Amerikanen 'Eastern Standard Time' en voor de Russen de tijd van Moskou?   Ze hebben er in elk geval weinig belang bij hun eigen 'lokale' tijd te gebruiken.  En ook daar verschillen ze niet fundamenteel van ons: wij gebruiken ook onze lokale zonnetijd niet, maar werken met een zogenaamd middelbare zon en met uurgordels om het hanteerbaar te maken.